• ควรรับประทานข้าวไร้สารพิษ : ข้าวมีสารอาหารเกือบครบ หรือ พอเพียง รับประทานจากข้าวที่เราปลูกเองพันธุ์พื้นเมือง เพราะมีคุณสมบัติที่ แกร่ง อดทน มีภูมิต้านทานต่อโรคสูง
  • ฤทธิ์เย็น ได้แก่ ข้าวจ้าว (ข้าวจ้าวพันธุ์สีเข้ม เช่น น้ำตาล แดง ดำ จะมีฤทธิ์ร้อนมากว่าพันธุ์สีเหลือง)
  • ฤทธิ์ร้อน ได้แก่ ข้าวเหนียว ข้าวสีแดง ข้าวสีดำ

’ข้าว’ ถือได้ว่าเป็นพืชเศรษฐกิจที่สำคัญลำดับต้น ๆ ของประเทศไทย ด้วยภูมิประเทศและภูมิอากาศที่เหมาะสมแก่การเพาะปลูก จึงทำให้มีผลผลิตของสายพันธุ์ข้าวที่หลากหลาย มาทำความรู้จักกับ ‘5 สายพันธุ์ข้าวเจ้าไทย’ ยอดนิยม เพื่อมอบเป็นทางเลือกในการบริโภค ’ข้าว’ ที่มีประโยชน์มากขึ้น

1. ข้าวหอมมะลิแดง

ข้าวหอมมะลิแดง ลักษณะเมล็ดข้าวเรียวยาว เยื่อหุ้มเมล็ดสีน้ำตาลแดงเข้ม เมื่อหุงแล้วได้เนื้อข้าวร่วน นุ่ม และหอม ให้รสสัมผัสคล้ายข้าวหอมมะลิอยู่บ้าง

โดยข้าวหอมมะลิแดงนั้น มีคุณสมบัติเด่นทางด้านโภชนาการ คือ มีน้ำตาลต่ำ ช่วยในการป้องกันและบรรเทาโรคเบาหวานได้ดี มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง ซึ่งเหมาะกับผู้สูงอายุ ได้แก่ ธาตุเหล็ก เบต้าแคโรทีน วิตามินอี ลูทีน ในการบริโภคอาหารที่มีสารต้านอนุมูลอิสระ จะช่วยลดอัตราการเกิดโรคมะเร็ง ลดอัตราเสี่ยงต่อการเป็นโรคหลอดเลือดและหัวใจ โรคความจำเสื่อม รวมถึงโรคที่เกี่ยวกับไขข้อต่าง ๆ ได้เป็นอย่างดี

2. ข้าวหอมนิล

ข้าวหอมนิลคือข้าวเจ้าสีม่วงดำ จุดเด่นคือความนุ่ม หอม และเหนียวนุ่มมากกว่าข้าวเจ้าทั่ว ๆ ไป เขาว่ากันว่าบรรพบุรุษต้นกำเนิดสายพันธุ์ เป็นข้าวเหนียวดำของจีน ชาวจีนโบราณจะเรียกว่า ‘ข้าวจักรพรรดิ’ เพราะถือเป็นข้าวเสวยสำหรับจักรพรรดิเท่านั้น!

ข้าวหอมนิลมีสารอาหารที่หลากหลาย เช่น ธาตุเหล็กและมีสารต้านอนุมูลอิสระ ซึ่งมีมากกว่าข้าวโดยทั่วไปถึง 7 เท่า! ลดความเสี่ยงของโรคมะเร็ง มีใยอาหารในข้าวหอมนิล ยังช่วยลดระดับน้ำตาลในเลือดได้ อีกทั้งยังมีแอนโทไซยานินและโพลีฟีนอลในปริมาณสูง ช่วยทำให้เส้นผมดกดำ รากผมแข็งแรง ชะลอการเกิดผมหงอกก่อนวัย

3. ข้าวสังข์หยด

ข้าวสังข์หยดเป็นข้าวพันธุ์ไทยแท้ที่มีมานับร้อยปี ปลูกได้ผลดีในจังหวัดพัทลุง โดยเมล็ดข้าวจะมีสีขาวปนแดงอ่อน ๆ ถึงแดงเข้ม เมล็ดเล็กเรียว โดยชื่อเรียก ‘ข้าวสังข์หยด’ นี้ เป็นการเพี้ยนเสียงมาจากคำว่า ‘สั่งหยุด’ เพราะเชื่อว่าทานอร่อยมาก จนหยุดทานไม่ได้ ถึงกับต้องสั่งให้หยุดทานกันเลยทีเดียว

ว่าด้วยเรื่องคุณค่าสารอาหารกันบ้าง ข้าวสังข์หยด มีคุณค่าทางโภชนาการมากมาย มีกากใย โปรตีน ฟอสฟอรัส และธาตุเหล็กสูง มี GABA และแอนตี้ออกซิแดนท์ ป้องกันมะเร็ง ช่วยชะลอความแก่ ป้องกันความจำเสื่อม บำรุงโลหิต โรคหัวใจ และมีกากใยสูง จึงดีต่อระบบขับถ่ายและลำไส้ ถือว่าเป็นข้าวพันธุ์พื้นเมืองภาคใต้ที่มีคุณค่าทางอาหารสูงมาก

4. ข้าวไรซ์เบอรี่

เป็นข้าวเจ้าที่ได้จากการผสมข้ามพันธุ์ระหว่าง ข้าวหอมนิลกับข้าวหอมมะลิ 105 ลักษณะเมล็ดข้าวเป็นสีม่วงเข้ม เมล็ดเรียวยาว ผิวมันวาว มีความนุ่มและหอมเป็นเอกลักษณ์ แถมมีรสชาติหวานกลมกล่อม ทำให้รับประทานได้ง่าย

นับเป็นข้าวอีกชนิดหนึ่ง ที่มีคุณค่าทางโภชนาการสูง มีสารต้านอนุมูลอิสระสูง เช่น เบต้าแคโรทีน แกมมาโอไรซานอล วิตามินอี แทนนิน รวมถึงธาตุสังกะสีและโฟเลต มีดัชนีน้ำตาลต่ำถึงปานกลาง ซึ่งหมายความว่า แป้งในข้าวจะเปลี่ยนเป็นน้ำตาลอย่างช้า ๆ ทำให้ระดับน้ำตาลในเลือดไม่พุ่งสูงเร็วจนเกินไป เหมาะสำหรับผู้ป่วยเบาหวาน และผู้ที่ต้องการควบคุมน้ำหนัก

5. ข้าวเล็บนก

ข้าวเจ้าพันธุ์พื้นเมืองของภาคใต้ โดยพันธุ์ดั้งเดิมรวบรวมได้ที่ อ.กงหรา จ.พัทลุง มีจุดเด่นคือความร่วนของเมล็ดข้าว เนื้อข้าวนุ่มแต่ไม่แฉะ ผิวไม่สาก รสชาติดี

คุณค่าทางสารอาหารของข้าวเล็บนก คือ มีวิตามินอี และ GABA สูงถึง 10 เท่า ช่วยควบคุมความดันโลหิต ลดไขมันในเลือด และช่วยฟื้นฟูและป้องกันภาวะความจำเสื่อมได้ สำหรับผู้ที่มีปัญหาเรื่องเหน็บชาอยู่บ่อย ๆ ก็สามารถช่วยบรรเทาอาการให้ดีขึ้นได้ในระดับหนึ่ง อีกทั้งยังช่วยเรื่องระบบขับถ่ายให้สมดุลขึ้น พร้อมป้องกันมะเร็งในลำไส้ได้อีกด้วย

สรรพคุณของข้าว

1. ช่วยบำรุงร่างกาย เพิ่มพลังงานให้กับร่างกาย ฟื้นฟูกำลัง ป้องกันอาการอ่อนเพลีย (วิตามินบี 2)
2. ช่วยเสริมสร้างการเจริญโตของร่างกาย
3. ข้าวกล้องมีวิตามินบี 3 ซึ่งบำรุงสุขภาพผิวหนังและลิ้นได้
4. ช่วยเสริมสร้างการทำงานของระบบประสาท (โดยเฉพาะอย่างยิ่งข้าวกล้อง)
5. ข้าวกล้องงอกช่วยป้องกันและลดโอกาสการเกิดโรคความจำเสื่อมหรือโรคอัลไซเมอร์
6. ช่วยแก้อาการเบื่ออาหารได้ (วิตามินบี 2)
7. ช่วยเสริมสร้างกระดูกและฟันให้แข็งแรง (ฟอสฟอรัส)
8. ช่วยป้องกันและเสริมสร้างการสึกหรอของร่างกาย (โปรตีน)
9. ลูทีนในข้าวช่วยบำรุงและรักษาสายตา ป้องกันโรคต้อกระจก จึงเหมาะอย่างมากสำหรับผู้ที่ทำงานในออฟฟิศหรือต้องใช้สายตาอย่างหนักในการนั่งหน้าคอมพ์นาน ๆ (ลูทีน, เบตาแคโรทีน)
10. ช่วยป้องกันโรคโลหิตจาง (ธาตุเหล็ก, ธาตุทองแดง)
11. ช่วยลดการจับตัวของลิ่มเลือด ลดความเสี่ยงของการเกิดโรคหัวใจและโรคหลอดเลือด (เบตาแคโรทีน, วิตามินอี)
12. ช่วยเสริมสร้างเม็ดเลือดแดง ส่งออกซิเจนในเลือดไปสู่อวัยวะต่าง ๆ ของร่างกาย (ธาตุเหล็ก)
13. ช่วยป้องกันโรคปากนกกระจอก (แผลที่มุมปาก) และริมฝีปากบวม (วิตามินบี 2)
14. ช่วยเสริมการทำงานของกระเพาะอาหารและลำไส้ (โดยเฉพาะข้าวกล้อง)
15. ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน (ข้าวหอมมะลิกล้อง)
16. ข้าวหอมมะลิแดงช่วยป้องกันโรคคอหอยพอก (ไอโอดีน)
17. ช่วยป้องกันโรคเลือดออกตามไรฟัน (ข้าวหอมมะลิกล้อง)
18. ข้าวหอมมะลิแดงช่วยป้องกันโรคคอหอยพอก (ไอโอดีน)
19. น้ำข้าว : ช่วยแก้ร้อนใน กระหายน้ำ
    • ช่วยรักษาอหิวาตกโรค
    • ช่วยแก้อาเจียนเป็นเลือด
    • ช่วยแก้ตาแดง
    • ช่วยแก้เลือดกำเดา
    • ช่วยแก้อาการอาหารไม่ย่อย
    • ข้าวประโยชน์ช่วยแก้พิษต่าง ๆ

แหล่งข้อมูล

• เว็บไซต์สำนักสนับสนุนสุขภาวะชุมชน (สำนัก 3) สำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.)
• เว็บไซต์เมดไทย