#นาแปลงเล็ก
#กสิกรรมไร้สารพิษ
#เศรษฐกิจพอเพียง
#หมอเขียวทีวี

ถึงฤดูกาลทำนาแล้ว ขอนำเสนอการทำนาในยุค New Normal ประโยชน์สูง ประหยัดสุด ประหยัดน้ำ ประหยัดแรงงาน ประหยัดเวลา

วิธีทำนาแปลงเล็ก รุ่น ทำไปปรับไป

1. ตีแปลงพื้นที่นาขนาด 1-4 เมตร

เช่น 1×1, 2×2, 3×3, 4×4 หรือ 1×2, 1×3, 1×4 หรือปรับขนาดแล้วแต่ความเหมาะสมของพื้นที่ ขุดแปลงให้ลึก1-2 ฟุต
ทำคันนาเล็กคั่น 2.5 เมตร แถวถัดไปคันนา 4 เมตร ทำ 1 แถว 3 ล็อค แล้วทำคันนา 4 เมตรจะได้พื้นที่เพื่อขนอินทรีย์วัตถุสะดวก ถ้าทำคันนา 4 เมตร ตลอดจะทำให้ควบคุมหญ้าลำบาก ทำคันนา 1-2.5 เมตร เพื่อให้มีพื้นที่เก็บน้ำ

2. การปรุงดินเพื่อปลูก มี 3 วิธี ดังนี้

2.1 ปรุงดินโดยใช้วัชพืชสดหรือแห้ง กิ่งไม้ใบไม้ลงหลุมให้มีความหนา 1-3 คืบ เอาดินกลบทับ หากขนดินลำบากให้ขุดดินบนคันนามากลบทับประมาณครึ่งถึง 1 คืบ แล้วเอาพืชลงปลูก

2.2 เอาพืชลงปลูกในนาแปลงเล็ก ให้พืชโตและความแข็งแรงประมาณหนึ่ง จากนั้นเปิดน้ำขังไว้ให้พอเหมาะประมาณ 1-2 คืบ ไม่ให้น้ำท่วมพืชของเราแล้วเอาอินทรีย์วัตถุไปใส่

2.3 เอาอินทรีย์วัตถุ เช่น วัชพืชสด เศษไม้ กิ่งไม้ ใบไม้แห้ง ใส่ลงไป ทิ้งไว้ให้เปื่อยประมาณ 3-7 วัน เปื่อยเมื่อไรจึงจะปลูกพืช ไม่ต้องเอาดินไปใส่ ปุ๋ยจะอยู่ในแปลง วิธีนี้จะควบคุมหญ้าได้ดี ยาฆ่าหญ้าไม่ต้องใช้

3. การปลูกพืชให้ปลูกหลากหลาย

ในแปลงนาปลูกข้าว และพืชน้ำ เช่น ผักบุ้ง ผักพาย ผักกระเฉด บนคันนาปลูกข้าว ปลูกถั่ว พืชผักสวนครัว เช่น พริก ขิง ข่า ตะไคร้ โหระพา แมงลัก มะเขือ ฯลฯ ผลไม้ต่างๆ ปลูกเป็นระยะๆไป เป็นไร่นาสวนผสม

4. ปลูกต้นกล้วยไว้ 4 มุมของแปลงบนคันนา

เพื่อสร้างความชุ่มชื้นให้ดิน ปลูกไว้กินและใช้ลำต้นกล้วยตัดเป็นปุ๋ยเพื่อบำรุงแปลง

5. เราแทบไม่ต้องรดน้ำโดยเฉพาะหน้าฝน เราก็จะเก็บน้ำได้ด้วย ถ้าเราเปิดน้ำใส่นาแปลงเล็ก น้ำจะซึมมาข้างๆ เป็นบารายเปิด เป็นที่เก็บน้ำซึมลงไปด้านล่าง เป็นธนาคารน้ำใต้ดินและบนดินได้

จุดเด่น นาแปลงเล็ก รุ่นทำไปปรับไป

1. ประหยัดน้ำ ไม่ต้องรดน้ำ เพราะเราขังน้ำไว้ในแปลง

2. ประหยัดปุ๋ย ใส่อินทรีย์วัตถุสดหรือแห้ง

3. บริหารจัดการง่าย ไม่ต้องไถ

4. ควบคุมน้ำ ปุ๋ย วัชพืชได้ดี

5. เก็บน้ำไว้ได้ยาวนาน อินทรีย์วัตถุเป็นตัวดูดซับและอุ้มน้ำที่สำคัญ

6. เป็นไร่นาสวนผสม ปลูกได้ทั้งพืชน้ำ (ปลูกในแปลง) พืชบก (ปลูกตรงคันนา) มีความยั่งยืน

7. ทำแปลงเล็ก ทำให้มีกำลังใจในการทำ

8. เราไม่ได้เสียพื้นที่ทำนา เราปลูกข้าว พืช ผักสวนครัวบนคันนา เราได้พืชผักเพิ่มขึ้น ในแปลงปลูกพืชน้ำที่กินได้ เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด สายบัว ผักกูด

9. พืชพันธุ์ธัญญาหาร ปลูกในที่เดียวกัน ปลูกพืชหลากหลาย

10. ใส่น้ำลงไปให้เต็ม น้ำจะซึมไปแปลงนาข้างๆ เราก็ไม่ต้องรดน้ำพืชที่ปลูกบนคันนา

11. เวลามีเพื่อนพืช (วัชพืช) ขึ้นมาก็ถอนแล้วโยนลงน้ำในนาแปลงเล็ก น้ำท่วมเพื่อนพืชก็จะตายเป็นปุ๋ย สามารถเอาปุ๋ยในแปลงมาใส่บนคันนาได้

12. เป็นที่เก็บน้ำขนาดย่อม ฝนตกมาก็เก็บน้ำได้ เมื่อขุดแปลงให้ลึกขึ้น ใส่อินทรีย์วัตถุลงไปมากๆ เป็นตัวซับน้ำ เป็น อะคีเฟอร์ (Aquifer คือ ชั้นหินอุ้มน้ำ ชั้นหินที่น้ำสามารถซึมผ่านน้ำได้อย่างอิสระ) เป็นการชาร์จน้ำ (เติมน้ำลงไปในดิน) ไว้ แทนที่จะปล่อยน้ำทิ้งไปให้ไหลผ่านไปเฉยๆ

13. ดินจะชุ่มชื้นตลอด เป็นการสร้างตาน้ำ นี่คือธนาคารน้ำใต้ดินขนาดย่อม แก้ปัญหาได้ทั้งน้ำท่วม น้ำแล้ง

ศึกษาธรรมะกับการทำนาแปลงเล็กได้ที่นี่ https://morkeaw.net/practicing-dhamma-while-planting-in-the-small-rice-field/

โดย ดร.ใจเพชร กล้าจน (อ.หมอเขียว)
11 กรกฎาคม 2563 ณ ดอยแพงค่า พุทธสถานภูผาฟ้าน้ำ ต.ป่าแป๋ อ.แม่แตง จ.เชียงใหม่